![](https://framerusercontent.com/images/2K6jhlTnIn1BVNDOTWuFKD0WP4.png)
เรือนพิพิธภัณฑ์
ผ้าทอมือยายหง่วน ยายไอ๊
ความสำคัญเชิงประวัติศาสตร์
ผ้าทออ่างศิลากล่าวได้ว่าเป็นผ้าทรงของพระมหากษัตริย์ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมัยรัชกาลที่ 5 ถือได้ว่าสมเด็จพระศรีสวรินทราบรมราชเทวีพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ทรงมีส่วนอย่างยิ่งในการพัฒนาผ้าทออ่างศิลา (คณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, 2542)
ต่อมาด้วยกระบวนการผลิตและวิถีชีวิตของชุมชนที่เปลี่ยนแปลงไป ส่งผลกระทบต่อคุณค่าภูมิปัญญาของผ้าทออ่างศิลา-บ้านปึก ที่มีข้อจำกัดทั้งสภาพปัญหาการขาดแคลนในด้านเครื่องมือ วัตถุดิบ ช่างฝีมือในการทอผ้า การสืบทอด ปัญหาด้านเศรษฐกิจ ล้วนส่งผลต่อต่อการผลิตและคิดค้น พัฒนารูปแบบลวดลายของผ้าทอ
ผ้าทออ่างศิลา-บ้านปึก ชุมชนบ้านมาบหม้อได้รับการฟื้นฟูขึ้นมาอีกครั้งเมื่อสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงรับสั่งกับกลุ่มผู้ทอผ้าอ่างศิลา-บ้านปึกให้ทำการอนุรักษ์ฟื้นฟูการทอผ้าแบบดั้งเดิม เพื่อเป็นการสืบทอดให้ลูกหลาน ได้เห็นถึงคุณค่าและการสร้างสรรค์ของบรรพบุรุษ (ศรัญญา ประสพชิงชนะ และคณะ, 2562)
ลักษณะพิเศษ
ลักษณะพิเศษของผ้าทออ่างศิลา คือ กรรมวิธีการนำข้าวสุกมาขยำในขั้นตอนการเตรียมด้าย แล้วใช้กาบมะพร้าวแปลงเส้นด้ายให้หมดขน ทำให้เมื่อนำด้ายไปทอผ้าจึงได้เนื้อผ้าที่ออกมา แน่น เนียน เรียบ ไม่มีขน ใส่สบาย รีดแล้วสวย เหนียว และทนทาน (บุญเชิด หนูอิ่ม, 2562) โดยลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์ของผ้าทอมือคุณยายหง่วนมีทั้งหมด 12 ลายด้วยกัน
ลายผ้าทออ่างศิลา
![](https://framerusercontent.com/images/ewWoEEtX5zbe1vektdxFElOKPGc.jpeg)
ลายกระทง
![](https://framerusercontent.com/images/0ZZQd8xytA2ZAk6aNYXjEVtyQQ.jpeg)
ลายตาตะแกรง
![](https://framerusercontent.com/images/uIPWCXJNzumV0DsK4r7BnyrfKLw.jpeg)
ลายตาสมุก
![](https://framerusercontent.com/images/i25uhJsdwlgCGQry7cAHmWUaQF4.jpeg)
ลายตาหมากรุก
![](https://framerusercontent.com/images/eZxKLTzWnlQu9VHlksczEmrpRRU.jpeg)
ลายทางรอบตัว
![](https://framerusercontent.com/images/59CNJj6V3RHP8c6liHCRjzSpE.jpeg)
ลายทางลง
![](https://framerusercontent.com/images/vPqndGHlkT2TpFsy2ZuEVOm2jEo.jpeg)
ลายนกกระทา
![](https://framerusercontent.com/images/iEUC2ShkeYWVR8JdjCJdIun03Ko.jpeg)
ลายผ้าเชิง
![](https://framerusercontent.com/images/dv1sOnSVWj93Nb0Jlm8oAubFXzE.jpeg)
ลายพิกุลเต็มดอก
![](https://framerusercontent.com/images/C1E1Bbz5xIBNwhAIJxHppjArI.jpeg)
ลายสก๊อต
![](https://framerusercontent.com/images/XwwwZGGQvGAbDjZCs4XA4qgQCXA.jpeg)
ลายไส้ปลาไหล
![](https://framerusercontent.com/images/X7ZUHU0021t1HhwIRUuKHAX9vxQ.jpeg)
ลายหางกระรอก
ขอบคุณภาพจาก U2T เที่ยวเพลินตา ชมภูมิปัญญาบ้านปึก
ผลิตภัณฑ์โดยวิสาหกิจชุมชน
ปัจจุบันผ้าทอบ้านมาบหม้อได้จดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 โดยใช้ชื่อแบรนด์ว่า “ผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือคุณยายหง่วน บ้านมาบหม้อ” โดยกลุ่มวิสาหกิจชุมขนได้นำผ้าทอมือคุณยายหง่วน บ้านมาบหม้อมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย เช่น กระเป๋า รองเท้า ของที่ระลึกต่าง ๆ ฯลฯ
![](https://framerusercontent.com/images/hWWsCcmjXs5ZFeUD2mOe7vYvo.jpg)
![](https://framerusercontent.com/images/bWez57GnkMYYe7xbsN9wyGSCuw.jpg)
ขอบคุณภาพจาก ชุมชนบ้านมาบหม้อ ชลบุรี - Mabmor Chonburi
แหล่งข้อมูล
แหล่งข้อมูล
บทความวิจัย "การสำรวจองค์ความรู้ทรัพยากรวัฒนธรรมชุมชนบ้านมาบหม้อ ตำบลบ้านปึก อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี" (2565) โดย ผศ.ดร.ศรัญญา ประสพชิงชนะ, ดร.ปาจรีย์ กิจกาญจนกุล (สุขาภิรมย์) และดร.อมรฉัฐ เสริมชีพ
ความสำคัญ
เชิงประวัติศาสตร์
ผ้าทออ่างศิลากล่าวได้ว่าเป็นผ้าทรงของพระมหากษัตริย์ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมัยรัชกาลที่ 5 ถือได้ว่าสมเด็จพระศรีสวรินทราบรมราชเทวีพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ทรงมีส่วนอย่างยิ่งในการพัฒนาผ้าทออ่างศิลา (คณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, 2542)
ต่อมาด้วยกระบวนการผลิตและวิถีชีวิตของชุมชนที่เปลี่ยนแปลงไป ส่งผลกระทบต่อคุณค่าภูมิปัญญาของผ้าทออ่างศิลา-บ้านปึก ที่มีข้อจำกัดทั้งสภาพปัญหาการขาดแคลนในด้านเครื่องมือ วัตถุดิบ ช่างฝีมือในการทอผ้า การสืบทอด ปัญหาด้านเศรษฐกิจ ล้วนส่งผลต่อต่อการผลิตและคิดค้น พัฒนารูปแบบลวดลายของผ้าทอ
ผ้าทออ่างศิลา-บ้านปึก ชุมชนบ้านมาบหม้อได้รับการฟื้นฟูขึ้นมาอีกครั้งเมื่อสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงรับสั่งกับกลุ่มผู้ทอผ้าอ่างศิลา-บ้านปึกให้ทำการอนุรักษ์ฟื้นฟูการทอผ้าแบบดั้งเดิม เพื่อเป็นการสืบทอดให้ลูกหลาน ได้เห็นถึงคุณค่าและการสร้างสรรค์ของบรรพบุรุษ (ศรัญญา ประสพชิงชนะ และคณะ, 2562)
ลักษณะพิเศษ
ลักษณะพิเศษของผ้าทออ่างศิลา คือ กรรมวิธีการนำข้าวสุกมาขยำในขั้นตอนการเตรียมด้าย แล้วใช้กาบมะพร้าวแปลงเส้นด้ายให้หมดขน ทำให้เมื่อนำด้ายไปทอผ้าจึงได้เนื้อผ้าที่ออกมา แน่น เนียน เรียบ ไม่มีขน ใส่สบาย รีดแล้วสวย เหนียว และทนทาน (บุญเชิด หนูอิ่ม, 2562) โดยลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์ของผ้าทอมือคุณยายหง่วนมีทั้งหมด 12 ลายด้วยกัน
![](https://framerusercontent.com/images/ewWoEEtX5zbe1vektdxFElOKPGc.jpeg)
ลายกระทง
![](https://framerusercontent.com/images/0ZZQd8xytA2ZAk6aNYXjEVtyQQ.jpeg)
ลายตาตะแกรง
![](https://framerusercontent.com/images/i25uhJsdwlgCGQry7cAHmWUaQF4.jpeg)
ลายตาหมากรุก
![](https://framerusercontent.com/images/eZxKLTzWnlQu9VHlksczEmrpRRU.jpeg)
ลายทางรอบตัว
![](https://framerusercontent.com/images/59CNJj6V3RHP8c6liHCRjzSpE.jpeg)
ลายทางลง
![](https://framerusercontent.com/images/vPqndGHlkT2TpFsy2ZuEVOm2jEo.jpeg)
ลายนกกระทา
![](https://framerusercontent.com/images/iEUC2ShkeYWVR8JdjCJdIun03Ko.jpeg)
ลายผ้าเชิง
![](https://framerusercontent.com/images/dv1sOnSVWj93Nb0Jlm8oAubFXzE.jpeg)
ลายพิกุลเต็มดอก
![](https://framerusercontent.com/images/C1E1Bbz5xIBNwhAIJxHppjArI.jpeg)
ลายสก๊อต
![](https://framerusercontent.com/images/XwwwZGGQvGAbDjZCs4XA4qgQCXA.jpeg)
ลายไส้ปลาไหล
![](https://framerusercontent.com/images/X7ZUHU0021t1HhwIRUuKHAX9vxQ.jpeg)
ลายหางกระรอก
![](https://framerusercontent.com/images/uIPWCXJNzumV0DsK4r7BnyrfKLw.jpeg)
ลายตาสมุก
ขอบคุณภาพจาก
U2T เที่ยวเพลินตา ชมภูมิปัญญาบ้านปึก
ลายผ้าทออ่างศิลา
ผลิตภัณฑ์โดยวิสาหกิจชุมชน
ปัจจุบันผ้าทอบ้านมาบหม้อได้จดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 โดยใช้ชื่อแบรนด์ว่า “ผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือคุณยายหง่วน บ้านมาบหม้อ” โดยกลุ่มวิสาหกิจชุมขนได้นำผ้าทอมือคุณยายหง่วน บ้านมาบหม้อมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย เช่น กระเป๋า รองเท้า ของที่ระลึกต่าง ๆ ฯลฯ
![](https://framerusercontent.com/images/hWWsCcmjXs5ZFeUD2mOe7vYvo.jpg)
![](https://framerusercontent.com/images/hWWsCcmjXs5ZFeUD2mOe7vYvo.jpg)
![](https://framerusercontent.com/images/bWez57GnkMYYe7xbsN9wyGSCuw.jpg)
![](https://framerusercontent.com/images/bWez57GnkMYYe7xbsN9wyGSCuw.jpg)
ขอบคุณภาพจาก ชุมชนบ้านมาบหม้อ ชลบุรี - Mabmor Chonburi
![](https://framerusercontent.com/images/2K6jhlTnIn1BVNDOTWuFKD0WP4.png)
เรือนพิพิธภัณฑ์
ผ้าทอมือยายหง่วน ยายไอ๊